Bilgisayar bilimlerinden televizyon ve internet yayıncılığına ve senaristliğe kadar birçok alanda farklı misyonlarda yer alan Nisa Yıldırım, bayana şiddeti apayrı bir boyutta ele aldığı birinci kitabı Epidemik Eros ile karşımızda.
Mesleğine birçok farklı eğitim ve vazife sığdıran Nisa Hanım, müelliflik konusundaki kesin ve net görüşünü, “Yazarlık meslek değil, o yüzden kalıcı olmasında sakınca yok.” kelamlarıyla tabir ediyor.
Yeni kitap sürprizlerini de veren Nisa Hanım ile sohbetimizi aktarıyorum. Keyifli okumalar…
Müelliflik meslek değil, kalıcı olmasında sakınca yok
– İsminizi, birinci kitabınız Epidemik Eros ile duyduk. Bize kendinizden kelam eder misiniz?
83 yılında doğdum. Yetişkin olduğum duyuru edilen yaşta hayatımı “ne” olarak geçirmek istediğimden emin değildim. Bu yüzden alanımın dışına çıkamayacağım meslekler edinmekten uzak durdum. Bilgisayar üzerine eğitim aldım, dijital tasarım, televizyon ve internet yayıncılığında çalıştım. Sinema her vakit en yakın olduğum sanat kısmıydı. Aile büyüklerim ortasında çok sayıda eğitimci var, tahminen bu nedenle okuldan fazla uzak kalamamış olabilirim. Eski bir sayısalcı olarak irtibat kısmı da daima ilgimi çekmiştir. Sinema ve medya alanında doktora derecesi aldım yakın vakit evvel. İki yıl evvel çektiğim bir kısa sinemam var. Bir yandan yazmaya devam ediyorum. Müelliflik meslek değil, o yüzden kalıcı olmasında sakınca yok.
– Yazmaya nasıl başladınız? Yazmak size ne tabir ediyor? Yazmak haricinde çalışmalarınız var mı?
Kurmaca yazmaya senaryo ile başladım. Ancak muharriri kısıtlayan sonları var senaryonun. Akademik metinler de üretmem gerekiyor yıllardır. Bu ikisine kıyasla yazana çok büyük özgürlük tanıyor olması beni roman yazmaya itmiş olabilir. Aslında bu niyette değildim. Son birkaç yıldır keşfettim bu alanı, çok da memnunum bu durumdan. Halihazırda çalışmalarını sürdürdüğüm bir araştırma kitabım var.
Diğerlerini gözlemlemek daha çok ilgimi çekiyor
– Bahis seçimini nasıl yaptınız, bir öyküsü var mı?
Bilhassa bayan dayanışması temalı bir roman kaleme almalıyım diye düşünerek başlamadım. Sizden çıkacak olanı maruz kaldığınız gündem belirliyor büyük ölçüde. Kendime odaklı da değilimdir yazarken. Diğerlerini gözlemlemek daha çok ilgimi çekiyor.
– Bayana dair ülke gündeminde söylenenler, toplumsal medyada konuşulanlar fikirleri şekillendirecek boyuta geldi. Siz de aslına bakıldığında sert ve acıklı olan bir öyküyü özünü kaybetmeden hayli yumuşak biçimde aktarıyorsunuz. Yazarken nasıl bir yol izlediniz? Kitapta yer alan karakterlerin ilhamı gerçek hayattan mı? Sizin etrafınızda bu türlü bayanlar var mı?
Yakın etrafımda değilse bile yaşadığım kentte, ülkede bu bayanlarla yan yanayız. Öldürüldüğünü duyduğumuz bir bayanla bir gün evvel sokakta göz göze gelmiş olabiliriz. Evlilik içinde ruhsal, ekonomik ya da fizikî şiddet görmeyen bayanların sayısının sandığımızdan daha fazla olduğuna eminim. Erkeklerin iktidarlarını korumak için bu kadar vahşileşmelerini aklımız almıyor.
– Okuyuculardan aldığınız geri dönüşler var mı? Genel kıymetlendirme nasıl? Sizin bilhassa aklınızda kalan bir geri dönüş var mı?
Çok yeni buluşmuş olsak da geridönüşler almaya başladım. Toplumsal medyada, kitap okunduktan çabucak sonra yapılmış şöyle bir yorum gördüm: “Şu an içimde hüzün var, memnunluk var, nefret var, yürek var… Hangisi daha baskın bilemiyorum.” Bu benim için çok pahalı bir geridönüş mesela.
Kitabın ismi öykü şimdi kağıda dökülmeden belirliydi
– Bayana şiddet konusunun görselleştirilmesi her daim beraberinde tartışmaları getirdi. Örneğin markaların Bayanlar Günü reklamlarında gözleri makyajla morartılmış bayan görselleri oldukça tartışıldı. Bu çeşitte görsellerin bayanlara güç vermekten fazla bir plastiğe hapsettiğinin altı çizildi. Sizin kitabınızın kapağında yer alan fanusların içlerinde hapsedilmeye çalışan, başkaldıran bayan figürleri görüyoruz. Siz bu mevzunun görselleştirilmesi hakkında ne düşünüyorsunuz?
Yakın geçmişte yapılan bu çalışmalar alışılmış ki iyi niyetli olmuştur ancak fonksiyonu tartışılır. Ben kurban rolünün altını çizen hiçbir çalışmanın işe yarayabileceğini düşünmüyorum. Bilakis, cüret vermeyen aksiyonların uğraşlara ziyan verdiği bir gerçek. Sanırım bunun farkına varıldı. Günümüzde bayanlara ne kadar güçlü olduklarını hatırlatan, boyun eğmek zorunda olmadıklarının altını çizen işler daha görünür olmaya başladı. Kitabın kapağına gelecek olursak, benim çok beğendiğim bir tasarım oldu. Domestik bir hayatı da çağrıştıran fanuslar için, bayanı meskene ilişkin gören, kamusal alandan uzaktan uzak tutmaya istekli ilkel başların inşa ettiği hapishaneler diyebiliriz. Alışılmış ki bayanlar daha fazla orada kalmaya niyetleri yok.
– Kitabın isminin bir kıssası var mı?
Kitabın ismi kıssa şimdi kağıda dökülmeden belirliydi. Bir anda ülke çapına yayılan, toplumsal histeri gibisi bir duruma referans veren bir isim olsun istedim.
– Sizin yazarken gayeniz neydi?
Ben gerçeküstü üzere görünen bir durumun aslında ne kadar gerçek olduğunu göstermeyi amaçladım. Ve finali tek tahlil noktası olduğunu düşündüğüm yere taşıdım. Kitapta asıl yer küçük bir kasaba olsa da, yaşanan hadisenin ülke çapında gerçekleştiğini en başından itibaren biliyoruz. Kasabadaki ana karakterlerimiz ise tıpkı yazgısı paylaşan farklı toplumsal katmanlardan bayanlar. Özetle gerçek hayatta olduğu üzere, kitapta da bayan olmakla tek başına kâfi bir sebep tehlikede olmak için.
– Yeni projeniz olacak mı, bizi neler bekliyor?
Okurla buluşmayı bekleyen bitmiş bir roman projem var. Son halini verdiğimde yayına hazır olacak, çıkış tarihini çalıştığım yayınevi belirleyecektir. Onun dışında Denizbank Birinci Senaryo müsabakasından birincilik aldığım bir uzun metraj senaryom var, ilerleyen vakitte sinema projeleri olabilir. Bir yandan yazılmayı bekleyen, notları bir yerlerde biriken öteki roman yahut senaryo fikirleri var. Bunları paylaşırken ferdî tercihlerden çok, hakikat vakti göz önünde bulundurmak gerektiğine inanıyorum.
Kadinvekadin
