Saç dökülmesi bayan ve erkeklerde sık karşılaşılan ve hastaların ömür kalitesini olumsuz tarafta etkileyen bir problemdir. Aslında her saç teli, gelişimini tamamladığında dökülür. Bu müddet genetik özelliklerimize nazaran değişmekle birlikte ortalama 2-6 yıldır. Öteki yandan, mevsimsel saç dökülmesinin varlığı aslında hala netlik kazanmadı.
Lakin genel kanı mevsim geçişlerinde dökülmenin arttığı tarafta. Bu artış, bayanlarda daha sık gözleniyor. Sebebinin ise büyük oranda mevsimsel geçişlerde gözlenen hormonal değişikliklerden yahut gerilimden kaynaklandığı düşünülüyor.
Birebir vakitte yaz aylarında maruz kalınan deniz tuzu, havuz kloru, güneş ışınları üzere çevresel faktörler de saçlarda yıpranmaya neden olup dökülmeyi artırır. Bununla birlikte yapılan çalışmalarda, yaz aylarında kafatasını güneş ışınlarından korumak için saç uzamasının arttığı ve dökülmenin azaldığı gösterilmiştir. Havaların soğumasıyla bir arada dökülmesi geciken saçların da dökülmesiyle birlikte, bilhassa Eylül-Kasım ayları ortasında ağır dökülmeler gözlemlenir.
Bu periyotta ne kadar ölçüde saç dökülmesi olağandır? Hangi kademedeki saç dökülmesi artık değerli hale gelir?
Günde 100-150 saç telinin dökülmesi olağan kabul edilir. Fakat bu dökülme iki aydan uzun müddettir varsa yahut iki aydan kısa müddet olduğu halde saçlı deride besbelli açılma varsa kesinlikle araştırılmalıdır.
Saç dökülmesini artıran faktörler nelerdir?
Saç gelişimi epeyce kompleks bir süreçtir. Saçlarımızın yoğunluğunu ve kalınlığını genel olarak genetiğimiz ve hormonlarımız belirler. Yani sağlıklı saçlar için birinci kural iyi bir genetiktir. Bununla birlikte guatr ve polikistik over sendromu başta olmak üzere çok çeşitli hormonal bozukluklar saç dökülmesini artırır.
Kıymetli bir dökülme sebebi de doğum sonrası bayanların birçoklarında görülen tepkisel saç dökülmeleridir. Kişinin kullandığı ilaçlar yahut saçlara yapılan ağır kimyasal ve yüksek ısı üzere fizikî faktörler de saç dökülmesini artırır.
Saçın gelişimi için gerekli olan protein, vitamin, mineral, aminoasitler ve esansiyel yağ asitlerinin eksikliği de tekrar saç dökülmesini artıran kıymetli sebeplerdendir. Ağır diyetler, geçirilen ameliyatlar, enfeksiyonlar ve tabi ki günümüzün vebası gerilim saç dökülmesini artıran öteki faktörlerdir.
Bu devirde beslenme ve saç dökülmesi ortasında nasıl bir ilişki vardır?
Beslenme ile saç dökülmesi ortasındaki ilgi yalnızca mevsim geçişlerinde değil tüm sene boyunca devam ediyor. Saçlarımız genel olarak içten beslenir, dıştan desteklenir. Saçlar, kemik iliğinden sonra bedenimizde en süratli gelişen dokudur. Hasebiyle bu süratli büyüme için proteine, vitaminlere ve minerallere gereksinim duyar.
Bunların eksikliği durumunda ise saç dökülmesi görülür ve/veya mevcut saç dökülmesi şiddetlenir. Bunlar içerisinde demir, çinko, vitamin A, vitamin B kompleksi (B2-B5-B6-B9), biotin, vitamin B12, vitamin C, vitamin E ve esansiyel yağ asitleri yer almaktadır. Bu vitaminlerin günlük kâfi dozlarda alınması ile mevcut saç dökülmesinde azalma ve/veya düzelme gözlenir.
Mevsimsel saç dökülmesi kimlerde daha çok görülür?
Mevsimsel saç dökülmesi maalesef bayanlarda daha çok görülüyor. Bunun en değerli sebebi tahminen de bayanların saç konusunda farkındalıklarının daha yüksek olması olabilir. Bununla birlikte mevsim geçişlerinde gözlenen hormonal ve ruhsal değişikliklerden bayanlar daha çok etkilenir. Bu etkilenmenin de saç dökülmesini artırdığı varsayılıyor.
Dökülmeyi önlemek için ne yapmak gerekir?
Dökülmeyi önlemek için öncelikle saç dökülmesinin sebebi belirlenmeli. Saç dökülmesi çoklukla fizyolojiktir. Lakin genetik yapının yahut altta yatan bir hastalığın belirtisi de olabilir. Saç dökülmesiyle başvuran hastada detaylı hikaye, fizik muayene, çeşitli laboratuvar tetkikleri ve girişimsel teşhis formülleri ile saç dökülmesi nedeni belirlenir ve ona nazaran tedavi planlanır.
Genel olarak saç dökülmesi; erkek tipi genetik dökülmeler (Androjenik-Androgenetik alopesi), tepkisel saç dökülmesi (Telogen effluvium), deri hastalığı, saç hastalığı, bağışıklık sistemi hastalığı, enfeksiyonlar, hormonal nedenler, fizikî yahut kimyasal faktörler, doğuştan olan hastalıklar ve tümörlere bağlı gelişebilir. Sebebi belirledikten sonra ise ona nazaran tedavi planlanmalıdır.
Örneğin; androjenik alopesilerde Minoxidil ve Finasterid FDA tarafından onaylı tedavilerdir. Lakin çeşitli yan tesirlere neden olabilir. Bununla birlikte PRP, mezoterapi, hücresel tedaviler, kök hücre ve ileri olaylarda saç ekimi tedavi seçenekleri ortasında.
Tepkisel saç dökülmesi ise ateşli hastalıklar, ağır enfeksiyonlar, büyük cerrahi operasyonlar, travmalar, kronik hastalıklar, gebelik ve doğum üzere hormonal değişiklikler, guatr, süratli kilo verdirici diyetler, çok zayıflık, düşük protein alımı, kronik demir eksikliği, çeşitli ilaçlar, çeşitli deri hastalıkları ve gerilime bağlı gelişebilir.
Saç dökülmesine neden olan durum bir vitamin, mineral yahut protein eksikliğine bağlı ise eksik olan destek edilmelidir. Polikistik over sendromu yahut guatr üzere hormonal bozukluklara bağlı ise altta yatan hormonal probleme yönelik tedavi planlanmalıdır.
Tüm bunlara ek olarak saç dökülmelerinde dayanak tedaviler de kıymetlidir. Dayanak tedavileri genel olarak destek edici besin olarak bilinir ve en önemli demir, selenyum, biotin, çinko, esansiyel yağ asitleri, A vitamini, B vitamini kompleksi, E vitamini ve niasin üzere çok çeşitli vitamin, mineral ve aminoasitleri içerir.
Bu periyotta hangi saç bakım eserleri kullanılmalıdır?
Mevsim geçişlerinde sıklıkla saçlarda kurumalar, cansızlık, matlık ve dökülmeyle başvuran hastalarıma sülfatsız şampuan, saçlı deri kan akımını artıran ve çeşitli vitaminleri içeren serumlar-solüsyonlar öneriyorum. Bununla birlikte güneşin, denizin, havuzun tesiriyle saçları kuruyan çok bireyle karşılaşıyorum ve bu hastalara çeşitli nem maskeleri ve yalnızca saç uçlarına kullanılmak üzere saç kremleri de tekliflerim ortasında.
Saç dökülmesini önleyici şampuan ve serum kullanımı mevsimsel dökülmenin önüne geçilmesini sağlar mı?
Bu eserler, fizyolojik dökülmelerde genel olarak dökülme sürecini kısaltmaya yardımcı olur. Lakin eşlik eden bir hastalık yahut eksiklik varsa gözden kaçırmamak gerekiyor.
Destek edici besinlerle mevsimsel saç dökülmelerinin önüne geçmek mümkün müdür?
Mevsimsel saç dökülmelerinde destek edici besinler çoklukla dökülme sürecini kısaltır ve saçları güçlendirerek dökülmesini azaltır. Fakat altta yatan genetik yatkınlık yahut rastgele bir hastalık varsa nedene yönelik tedavi atlanmamalıdır.
Dökülen saç ne kadar müddette uzar?
Saçlar yaz aylarında ortalama 1-1,5 cm uzarken, kış aylarında ise ayda ortalama 1 cm uzar.
Mevsimsel geçiş periyodunda saç uzaması da yavaşlar mı?
Saç uzaması, mevsimsel geçişlerden fazla kış aylarında yavaşlar.
Saç dökülmesine yönelik eserleri daima mi kullanmak gerekir yoksa dönemsel olarak muhakkak aralıklarla mı kullanmalıyız?
Saç dökülmesine yönelik eserleri ortalama 3-4 ay kullanıp orta vermekte yarar var. Fakat saç dökülmesi kronik bir hastalığa bağlı olan bireylerde bu mühlet uzatılabilir. Yani tüm hastalıklarda olduğu üzere saç dökülmesinde de hastalık değil, hasta vardır. Tedaviler şahsa özel planlanmalıdır.
Milliyet
