En geniş bütçeli Türk sineması olarak tanıtılan ve 2012’deki birinci gösterim gününde 300 bin seyirci tarafından izlenerek rekor kıran ‘Fetih 1453’ sinemasının başrol oyuncusu ile imal şirketi davalık oldu. Sinemada Fatih Sultan Mehmet rolünü oynayan ve sinemanın devamı niteliğinde olan ‘Fetihten Sonra’ isimli TV dizisinde de ‘Fatih’ rolünü canlandırmak üzere kontrat imzalayan İhtilal Konutun, dizi mukavelesinin haksız yer feshedildiğini öne sürerek Med İmal Televizyon ve Filmcilik AŞ aleyhinde 500 bin euroluk cezai kural için icra takibi başlattı.
Evin’in avukatları, davalı Med Üretim’in icra takibine itiraz etmesi üzerine bu defa ‘sözleşmenin ilgili unsuru yeterince, yapımcının mukavele gereklerini yerine getirmemesi ve mukaveleyi haklı bir neden olmaksızın feshetmesinden ötürü 500 bin euro cezai kuralı ödemesi gerektiği, bu nedenle itirazının iptali ve yüzde 20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatının tahsili’ istemiyle dava açtı.
İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde görülen duruşmada, İhtilal Evin’in avukatı, müvekkilinin ‘Fetih 1453’ isimli sinemada Fatih Sultan Mehmet rolünü oynadığını, sinemanın başarısı üzerine davalı üretimci ile 7 Haziran 2012’de oyunculuk-yapımcılık kontratının imzalandığını, bu kontrata nazaran müvekkilinin ‘Fetihten Sonra’ isimli üretimde rol almasının kararlaştırıldığını anlattı.
Müvekkilinin diğer rastgele bir işte çalışamayacağı, diğer bir dizide misyon alamayacağı kaidelerini da içeren mukavele gereği Evin’in tüm gücünü bu diziye harcamak için 6 ay Devlet Tiyatroları’ndan fiyatsız müsaadeye ayrıldığını belirten avukat, taraflar ortasındaki oyunculuk mukavelesinin tek taraflı feshedildiğini bildirdi.
Davalı Med İmal vekili, ‘dizinin yapımından vazgeçilmesi üzerine mukavelenin feshedildiğini ve davacı tarafın haksız icra takibi başlattığını, mukavelenin feshinin haklı nedene dayandığını, dizinin yayımlanacağı AKS TV şirketinin projeyi iptal etmesi nedeniyle mukavelelerin ifasının imkansız hale geldiğini’ savunarak davanın reddini istedi.
“EKONOMİK İSTİKAMETTEN DAVALININ MAHVINA SEBEBİYET VERİR”
Mahkeme, davayı kısmen kabul etti. Kararda mukavelede kararlaştırılan cezai kaide ölçüsünün, ekonomik istikametten davalının mahvına sebebiyet verebileceği lakin cezai koşul ölçüsünün 263 bin 32 lira 85 kuruş olarak takdiri halinde 10 bin 461 bin 15 kuruş damga vergisi de katılmak suretiyle 273 bin 494 lira üzerinden takip devam ettiği takdirde şirketin mahvına sebep olmayacağı kaydedildi. Mahallî mahkeme, ‘sözleşme ile belirlenmiş cezai koşul ölçüsünün likit oluşu göz önüne alınarak hükmolunan alacağın yüzde 20’si oranında icra inkar tazminatının tahsil edilmesi gerektiğine’ de karar verdi.
“CEZAİ KURALDAN MAKUL ORANDA İNDİRİM YAPILABİLİR”
Kararın temyiz edilmesi üzerine belge, Yargıtay 11. Hukuk Dairesine geldi. Daire, mahallî mahkemenin kararını bozdu. Münasebette somut olayda uyuşmazlığın, mukavelede kararlaştırılan cezai kaide ölçüsünün ekonomik istikametten davalının mahvına sebebiyet verecek ölçüde yüksek olup olmadığı noktasında toplandığı belirtildi.
Tacir sıfatını haiz bir borçlunun, fahiş olduğu teziyle cezai kaideden indirim yapılmasını mahkemeden isteyebileceği tabir edilen münasebette, kararlaştırılan cezai koşul ölçüsünün, ekonomik taraftan borçlunun mahvına sebebiyet verecek ölçüde yüksek olduğunun saptanması durumunda cezai koşuldan makul oranda indirim yapılabileceği vurgulandı. Fakat bu biçimde bir indirime gidilebilmesi için borçlunun ekonomik durumu istikametinden detaylı inceleme yapılması ve kararlaştırılan cezai kaidesi ödemesinin ekonomik taraftan mahvına sebep olup olmayacağı konusunun belirlenmesi gerektiği kaydedilen münasebette, ‘bu nedenle mukavelenin feshi tarihi prestijiyle bir kıymetlendirme yapılması gerekmekte olup yapılacak bu kıymetlendirme de şirketin faal, pasif ve öz varlıkları prestijiyle cezai koşulun ödenmesinin mahvına sebebiyet verip vermeyeceği noktasında olmalıdır’ tespiti yapıldı.
Taraflar ortasında akdedilen kontratın davalı tarafından Kasım 2012’de feshedildiği ve feshin de haksız olduğunun anlaşıldığı vurgulanan münasebette, şunlar kaydedildi:
“Bu tarih prestijiyle mukaveleyi feshedip 1 milyon 185 bin 800 lira cezai kural alacağı için 27 Aralık 2012’de aleyhine icra takibi başlatılan davalı şirket, 22 Şubat 2013’te genel konsey toplantısı yaparak kar dağıtımı kararı almış, 2014’te 2 milyon 891 bin 305 lira kar hissesi dağıtmıştır. Ayrıyeten yargılama sırasında alınan uzman raporları ile tespit edilen davalı şirketin bilançolarındaki faal ve pasifler de göz önünde bulundurulduğunda bu ölçü ödemenin davalının ekonomik mahvına sebep olmayacağının anlaşılmış olması karşısında, bu konular nazara alınarak sonucuna nazaran karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirmeye dayalı karar tesisi yanlışsız olmamış, bozmayı gerektirmiştir.”
Milliyet
