Altınbaş Üniversitesi, Toplumsal Cinsiyet ve Bayan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (TOKAMER) tarafından düzenlenen Webinar’da “Covid Krizi ve Sonrasında Cinsiyet Eşitliğinin İyileştirilmesi” konusunda bir konuşma yapan Prof. Dr. Berrin Ataman, pandemide cinsiyet eşitliğinde büyük bir gerileme yaşandığına dikkat çekti. Çeşitli memleketler arası kuruluşların raporlarında bu duruma dair saptamalar ve ihtarlar yer aldığını vurgulayan Ataman, “Pandemide bayanlarla ilgili iki husus öne çıktı. Birincisi bayanlara yönelik şiddetteki artış, ikincisi işsizliğin ve buna bağlı olarak bayan yoksulluğunun artması” dedi.
En fazla bayanlar etkilendi
Her krizde olduğu üzere bu krizde de en fazla dezavantajlı kümelerin etkilendiğini belirten Ataman, “Kadınlar galiba en fazla etkilenen kesim oldu. Zira her şeyden evvel bayanlar yüklü olarak krizden en çok etkilenen kesimlerde çalışıyor. Örneğin konaklama bölümünde bayanların oranı yüzde 54, perakendede yüzde 45, sanat-eğlence dallarında yüzde 46’lardaydı. Bu kesimler kapandığı için bayanlar hakikaten mağdur oldular” diye konuştu.
“Kadınlar ortasında kayıtdışılık yaygın olduğu için de pandemide daha çok işsiz kaldılar” diyen Altınbaş Üniversitesi İktisadi, İdari ve Toplumsal Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Berrin Ataman, global istihdamın yüzde 39’unu oluşturan bayanlar ortasında işizliğin pandemide yüzde 54’e kadar yükseldiğini söz etti. Bayanların işsiz kalmasının hane halkı gelirlerini de düşürdüğünü belirten Ataman, bu durumun da yoksulluğu derinleştirdiğini söyledi.
Prof. Dr. Berrin Ataman, pandeminin bayanların mesken içi yükümlülüklerini artırdığına da dikkat çekerek, “Özellikle okula giden çocuğu olanlar bunu daha ağır yaşadı. Ve ortaya bir ikili sömürü çıktı” dedi. Ataman, kadın-erkek eşitliği konusunda gerekli tedbirler alınmazsa 2030’da global gayrisafi hasılanın 13 trilyon dolar daha az olacağını; buna karşılık artık harekete geçilirse 30 trilyon dolar ek paha sağlanacağını söz etti.
Otomasyonun da bayan istihdamında gerilemeye yol açtığına dikkat çeken Prof. Dr. Berrin Ataman, “2030’a kadar otomasyona geçilmesi nedeniyle 40 milyon bayanın işini kaybetmesi kelam konusu olabilecek. Bayanların ileri teknolojiyi kullanabilmeleri için gerekli eğitimi almalarını, gerekli donanıma sahip olmalarını sağlamak gerekir” ikazında bulundu.
Gölge pandemi: Bayana karşı şiddet
Prof. Dr. Berrin Ataman, bayanlara yönelik şiddette büyük artış yaşandığını da belirterek, “Şiddet ‘gölge pandemi’ olarak isimlendirilecek kadar yaygınlaştı” dedi. Prof. Dr. Berrin Ataman, pandemi sonrasında kadın-erkek eşitliğini artırmak için devlete düşen değerli vazifeler bulunduğunu belirtti. Ataman, bayanlara yönelik olarak direkt nakit takviyeleri, vergi kolaylıkları sağlanması, kısa çalışma ödeneğinin sürdürülmesi gerektiğini söz etti.
Prof. Dr. Berrin Ataman, pandemi sonrasında eşitliği iyileştirmek için 6 somut teklifte bulundu:
1. Şiddetle çaba etmek
2. Salgının eşitliği geriletmesine müsaade vermemek
3. Kadın-erkek eşitliğini muvaffakiyetin anahtarı yapmak
4. İşyerinde cinsel tacizi önlemek
5. Bayanların yarının zorluklarını karşılayacak donanımlara sahip olmalarını sağlamak. Bu kapsamda bayanları bilim, teknoloji, mühendislik, matematiği içiren STEM alanlarına yönlendirmek ve tekrar bu alanlarda işe alınmaları için öncelik tanımak.
6. İşgücünden ve piyasadan ne kadar uzaklaşılırsa geri dönüş o kadar güç olur; bayanların işe dönüş imkanlarını sağlamak.
Kadinvekadin
