Dijitalleşen dünyada yazışmalar çoğunlukla elektronik ortamda gerçekliyor. Bilhassa çalışma hayatında kurum içi ve kurum dışı yazışmalar çoklukla e-posta ile yapılıyor. Pekala, kurumsal e-postalardaki yazışmalar işverence denetlenebilir mi? İşte Avukat Elvan Kılıç’ın bahis hakkındaki açıklamaları…
Temel hakları zedeleyecek nitelikte olmamalı
Patronun emekçinin kullanımına sunulan bağlantı araçlarını denetlemesi ve çalışanın ferdî bilgilerinin işlemesine ait olarak 4857 Sayılı İş Kanunu’nda özel bir düzenleme bulunmamaktadır.
Patronun yetki ve hakları sınırsız olmayıp, çalışanın özel hayatın saklılığı, haberleşme hürriyeti ve ferdî datalarının korunmasını isteme hakkı elbette vardır. Ama uygulamada, Patron işlerin faal bir formda yürütülmesi ile bilgi akışının denetimini sağlamak, personelin hareketlerine bağlı cezai ve türel sorumluluğa karşı korunmak, verimliliği ölçmek yahut güvenlik tasaları üzere haklı ve yasal görülebilecek nedenlerle personelin kullanımına sunduğu bağlantı araçlarını denetleyebilmekte ve kullanıma ait sınırlamalar getirebilmektedir.
Patron tarafından konulan kısıtlayıcı ve uyulması zarurî işyeri kurallarının çalışanların temel haklarının özünü zedeleyecek nitelikte olmaması gerekmektedir. İşyerinde kullanıma sunulan bağlantı araçlarının patrona ilişkin olduğu gerekçesiyle patronun bağlantı araçları üzerinde sınırsız ve mutlak bir gözetleme ve denetleme yetkisi olduğunu kabul etmek, emekçinin demokratik bir toplumda temel hak ve özgürlüklerinden olan haberleşme hürriyeti, özel hayatının kapalılığı, ferdî datalarının korunmasına karşıtlık teşkil edecektir.
Kurumsal e-posta hesaplarındaki yazışmaların işverence denetlenebilmesi için öncelikle:
– Çalışanın patron tarafından kendisine tahsis edilen e-posta hesabını yalnızca iş ve işin gerekleri kapsamında kullanması gerektiği hakkında bilgilendirilmesi gerekmektedir.
– Patronun çalışanın kullanımına sunduğu irtibat araçlarının ve bağlantı içeriklerinin incelenmesinin haklı olduğunu gösteren legal münasebetleri olup olmadığı denetlenmelidir.
– Çalışanın bağlantısının içeriğine girilmesi yerine onun şahsî bilgilerine daha az müdahale eden usul ve önlemlerin uygulanmasının mümkün olup olmadığı denetlenmelidir.
– Çalışanın şahsî datalarının korunmasını isteme hakkına ve haberleşme hürriyetine işverence yapılan müdahale, ulaşılmak istenen gayeyle ilgili ve bu hedefi gerçekleştirmeye elverişli olmalıdır.
– Haberleşme hürriyetine yönelik müdahalenin orantılı kabul edilebilmesi için irtibatın denetlenmesi ile işlenecek yahut rastgele bir halde yararlanılacak bilgiler ulaşılmak istenen maksatla sonlu olmalı, bu emeli aşacak biçimde sınırlama ya da müdahaleye müsaade verilmemelidir.
Avukat Elvan Kılıç
Kadinvekadin
