İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Zekayi Kutlubay, bir insanın başında ortalama 100-120 bin saç teli olduğunu belirterek, “Günlük 80-100 tele kadar dökülmeyi olağan olarak kabul ederiz. Bir günlük dökülme 100 teli geçiyorsa o vakit burada önemli bir saç dökülmesi başlamış demektir. O açıdan kesinlikle bir dermatoloğa görünmesini tavsiye ederiz.” dedi. Genel olarak bakıldığında erkeklerde daha çok saç dökülmesi olduğunu fakat bayanların kozmetik açıdan bu durumu daha faza sorun olarak gördüğünü lisana getiren Kutlubay, Türkiye’de batıda saç dökülmesinin daha fazla kıymet arz ettiğini söyledi.
Erkeklerde daha çok kellik görülüyor
Kutlubay, “Yapılan çalışmalar göstermiştir ki 30 yaşında olan bayanlarımızın yüzde 30’u saç dökülmesi sorunu yaşıyor. 50 yaşında olan bayanlarımızda bu oran biraz artarak yüzde 50’lere kadar ulaşıyor. Yaş ilerledikçe bu oran yüzde 70’lere kadar varabiliyor. Bunun da sebebi aslında 50 yaşından itibaren menopoza bağlı hormonal istikrarın değişmesi ve hormonların azalmasına bağlı olarak ortaya çıkan saç dökülmesi. 30 yaşındaki erkeklerin yaklaşık yüzde 12’sinde saç dökülmesi var. Ancak tekrar 50-60 yaşına gerçek bu oran yüzde 40’lara kadar yaklaşıyor.” diye konuştu.
Doç. Dr. Kutlubay, dünya genelinde beyaz ırkın daha çok saç dökülmesi sorunu yaşadığını, sorunun en değerli nedeninin genetik faktörler olduğunu belirterek, şu bilgileri verdi: “Erkek tipi kellik yalnızca erkeklerde görülmez, bayanlarda da görülür fakat bayanlarda hiçbir vakit için erkekteki kadar ağır bir dökülme, tam bir kellik meydana gelmediğinden ötürü, onlarda daha çok saçlarda incelme, seyrelme usulünde karşımıza çıkar. Erkeklerde bilhassa yan bölgeler hariç tüm zirve bölgesinde görülür ya da saç çizgisi alın bölgesinden geriye hakikat çekilir. Saç telleri incelir, saçlarda kısalma ve incelme meydana gelir ve vakit içerisinde incelen ve kısalan tüyler dökülerek aslında kökler ölür. Köklerde vakit içerisinde rastgele bir canlılık kalmaz. Bir başta ortalama 100-120 bin civarında saç teli vardır ve ortalama bizim kitabi bilgilerimiz günlük 80-100 tele kadar dökülmeyi olağan olarak kabul ederiz. Bir günlük dökülme 100 teli geçiyorsa o vakit burada önemli bir saç dökülmesi başlamış demektir. O açıdan kesinlikle bir dermatoloğa görünmesini tavsiye ederiz.”
Saç dökülmesine karşı nizamlı uyku uyarısı
Doç. Dr. Zekayi Kutlubay, saç dökülmesinde genetik yatkınlığın yanı sıra demir, çinko üzere vitamin eksiklikleri, guatr sorunu, bayanlarda bilhassa hormonal bozukluklar, saç kıran ile gerilim üzere durumların da tesirli olabildiğini anlattı. Çevresel faktörlerle ömür kurallarının, yanlışsız ve istikrarlı beslenme ile tertipli uykunun da hem ömür hem de saç kalitesini artırdığını, yanlış beslenme, sistemsiz uyku üzere durumların da saç dökülmesini tetiklediğini lisana getiren Kutlubay, son vakitlerde daha çok karşılaştıkları farklı bir dökülme tipinin de gebelik sonrası emziren annelerde görüldüğünü söz etti.
Doğum sonrası üçüncü, dördüncü aylardan itibaren ağır bir dökülmenin meydana gelebileceğini, bu biçim dökülmenin Kovid-19’da da gördüğünü aktaran Kutlubay, “Kovid-19’da da misal bir düzenekle meydana geliyor. Doğum, ameliyat, şiddetli bir enfeksiyon ya da hastalık, kovid üzere bedenin direncini düşüren bir enfeksiyon geçirdiğinizde, kestirimi olaydan 2 ay sonra şiddetli bir dökülme meydana geliyor. Onun da sebebi, büyüme fazı dediğimiz saçın bir fazı vardır. Büyüme fazı kısalıyor. Büyüme fazı kısalınca saç telleri dökülme fazına daha çabuk geçiyor. Otomatikman dökülen saçlar artıyor. Bu süreç değişik çalışmalara nazaran değişiyor ancak ortalama, kestirimi 3 ay civarında devam ediyor.” diye konuştu.
“Doğru teşhis, hakikat tedaviyi beraberinde getirir”
Saç dökülmesinin tedavisinde çok değişik metotların olduğunu lisana getiren Kutlubay, “Doğru teşhis, yanlışsız tedaviyi beraberinde getirir. Yani genetik bir dökülme mi, bir vitamin eksikliği ya da hormonal bir bozukluğa bağlı meydana gelen bir dökülme mi ya da diğer bir hasara bağlı meydana gelen bir dökülme mi bir kez bunun ismini koymak lazım.” diye konuştu.
Doç. Dr. Kutlubay, tedavide ağızdan alınan birtakım bitkisel tedavileri, saç mezoterapisi, PRP, kök hücre tedavisi üzere metotların kullanıldığını anlatarak, şöyle devam etti: “Vitaminlerin içerisinde minoxidil dediğimiz bir hususumuz var. Minoxidili karıştıracak kokteyller enjekte ederiz. Burada aslında tedavide ana silahımız minoxidil dediğimiz hem Amerikan Besin ve İlaç Dairesi’nin hem de Sıhhat Bakanlığımızın onayladığı ilaç statüsünde saça sürülen topikal bir spreydir. Bunun özelliği de saçın büyüme fazını uzatır. Kan damarlarında genişleme yaparak saçın daha iyi beslenmesini, kalitesinin artmasını sağlar. Lakin olağan uzun müddet kullanmak gerekiyor. Bu türlü 1-2 aylık tedaviyi de tahminen birkaç yıllık bir tedavi etmekte yarar var minoxidille. Bu açıdan da kesinlikle hasta saç dökülmesi olduğu vakit kesinlikle bir dermatoloğa başvursun. Dermatolog uygun tanıyı koysun. Zati dermatolog minoxidili hangi aralıklarla, hangi müddette, ne kadar kullanılacağına karar verecektir.”
“Kovid-19 geçirenlerde saç dökülmesi ortaya çıkıyor”
Kutlubay, Kovid-19’un birinci vakitlerinde da saç dökülmesi olduğunu lakin başka belirtiler kadar karşılarına çıkmadığını, son 8 ay içerisinde kovid geçirip de saç dökülmesiyle gelen hastaların sayısının epey arttığını söz ederek, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Saç dökülmesi de şu anda kovidin belirtilerinden bir tanesi olarak karşımıza çıkıyor. Yurt dışından bir, iki ufak yayın da çıkmaya başladı. Onlarda da bakıyoruz kovid geçirenlerin neredeyse yüzde 25’inde saç dökülmesi ortaya çıkıyor. Biz Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Kolu olarak bir çalışmaya imza attık. Şu anda çalışmanın bilgilerini topluyoruz. 1000’den fazla kovid hastasının taradık, yakında onu yurt dışında iyi bir mecmuada yayınlayacağız. Birinci datalar elimize gelmeye başladı. Yüzde 25-30 civarında kovid geçenlerde saç dökülmesi karşımıza çıkıyor lakin kiminde az günde 80-100 tel, kiminde 150-200 teli bulabiliyor. Lakin işin iyi tarafı şu, kovidden ötürü meydana gelen bu dökülme ortalama 3-4 ay kadar devam ediyor, 3-4 ay sonra dökülen saçların hepsi tekrardan çıkmaya başlıyor. O açıdan iyi lakin bu süreci kısaltmak kişinin ve dermatoloğunun elinde.”
Kadinvekadin